Wieści Astronomiczne

[GutenbergPL]

Kolejne gejzery odkryte dziś przez cmdr Batona, gratulacje!


Jak od paru lat wiadomo, na księżycach Jowisza i Saturna jest obecna aktywność geotermiczna w postaci gejzerów.

Zaobserwowano je na Europie - satelicie Jowisza, a także Enceladusie - księżycu Saturna.

Enceladus, bryła o średnicy ok 500km, jest całkowicie pokryty lodem, co sprawia iż jego albedo* wynosi aż 0,99.



* - albedo to stosunek promieniowania padającego do odbitego. Dla nas oznacza to, jak mocno obiekt odbija światło. Albedo Ziemi wynosi 0,39, a Księżyca tylko 0,12.

Zaobserwowano pióropusze materii, wyrzucane z prędkością 400m/s, na odległość 1500km.
To drobiny czystego lodu wodnego i lodu wodnego z domieszką innych substancji, pochodzące z wnętrza Enceladusa.




Materia wyrzucana z tego księżyca zasila prawdopodobnie jeden z pierścieni Saturna. 
Powstawanie gejzerów jest możliwe dzięki istnieniu płynnego "oceanu" pod lodem. Wedle najnowszych hipotez, w niektórych rejonach lodowa pokrywa ma tylko parę kilometrów grubości.
Uproszczony model księżyca to skalne jądro, "wszechocean" o głębokości kilkudziesięciu kilometrów, a nad nim kilku-kilkudzaiesięcio kilometrowa lodowa skorupa.



Najprawdopodobniej źródłem ciepła są siły pływowe spowodowane bliskością Saturna. Enceladus jest stale "rozciągany" przez grawitacje swojego nosiciela.


W 2013 roku, za pomocą teleskopu Hubble'a, zaobserwowano również gejzery na Europie.
Tutaj również mamy do czynienia z podlodowym oceanem, ogrzewanym przez siły pływowe.
Europa jest znacznie większa, być może jej wnętrze skrywa dostateczną ilość pierwiastków promieniotwórczych do generowania części ciepła.

Wielkość Europy w porównaniu do Księżyca i Ziemi



Europa w całej okazałości...





Niestety, ale NASA i Europejska Agencja Kosmiczna planują dopiero misje mające bliżej zbadać to zjawisko, także szybko nasza wiedza o nich się nie poszerzy.
Jednak, Łowcy Gejzerów nie muszą tracić nadziei - być może, stojąc na jakimś malutkim, zapomnianym księżycu, mają pod kołami łazika podlodowy ocean....